Bộ Công an vừa công bố dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về việc loại bỏ thủ tục công chứng hợp đồng và xác nhận tình trạng hôn nhân trong các giao dịch mua bán đất đai, phương tiện giao thông đối với các trường hợp dữ liệu đã được số hóa. Đề xuất mang tính đột phá này hứa hẹn sẽ cắt giảm đáng kể thời gian, chi phí cho người dân, góp phần thúc đẩy Chính phủ số.
Theo dự thảo do Bộ Công an chủ trì xây dựng, các quy định rườm rà, tốn kém thời gian sẽ được loại bỏ nếu thông tin của công dân đã được cập nhật đầy đủ, chính xác trên các cơ sở dữ liệu quốc gia. Cụ thể:
Bỏ yêu cầu nộp Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân: Công dân sẽ không cần phải xin và nộp loại giấy tờ này nếu thông tin hôn nhân đã được cập nhật và xác thực từ Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư hoặc Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử.
Bỏ yêu cầu bắt buộc công chứng, chứng thực hợp đồng: Đối với các giao dịch mà các bên tham gia đã được định danh, xác thực điện tử ở mức độ cao, hợp đồng có thể được lập và ký trên nền tảng điện tử mà vẫn đảm bảo giá trị pháp lý tương đương hợp đồng công chứng.
Không cần xuất trình bản sao giấy tờ: Người dân sẽ không phải nộp bản sao các giấy tờ cá nhân (như CCCD, hộ khẩu) hay giấy tờ tài sản nếu cơ quan chức năng có thể tra cứu, xác minh thành công các thông tin này qua cơ sở dữ liệu.
Quy định này sẽ được áp dụng trên phạm vi toàn quốc đối với các trường hợp đủ điều kiện về dữ liệu điện tử. Những trường hợp chưa đủ điều kiện sẽ tiếp tục thực hiện theo quy định hiện hành cho đến khi hoàn tất việc số hóa.
Dự thảo Nghị quyết tập trung vào các giao dịch dân sự phổ biến, có ảnh hưởng lớn đến người dân, bao gồm:
Lĩnh vực đất đai và tài sản gắn liền với đất: Áp dụng cho các giao dịch mua bán, chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp và thừa kế quyền sử dụng đất.
Lĩnh vực phương tiện giao thông: Áp dụng cho các giao dịch mua bán, chuyển nhượng, tặng cho và đăng ký sang tên quyền sở hữu.

Để đảm bảo an toàn và giá trị pháp lý cho các giao dịch, dự thảo quy định rõ việc khai thác thông tin từ các cơ sở dữ liệu (CSDL) cốt lõi của quốc gia, bao gồm:
CSDL quốc gia về dân cư: Do Bộ Công an quản lý, là nguồn chính để xác minh nhân thân, tình trạng hôn nhân, nơi cư trú.
CSDL hộ tịch điện tử: Do Bộ Tư pháp quản lý, chứa dữ liệu về đăng ký kết hôn, ly hôn, khai sinh, khai tử.
CSDL đất đai quốc gia: Do Bộ Nông nghiệp và Môi trường quản lý, chứa dữ liệu về quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất.
CSDL về đăng ký, quản lý xe: Do Bộ Công an (Cục Cảnh sát giao thông) quản lý.
Hệ thống định danh và xác thực điện tử (VNeID): Đảm bảo tính chính xác, hợp pháp và không thể giả mạo thông tin khi thực hiện giao dịch điện tử.
Dữ liệu được truy xuất hợp pháp từ các hệ thống này sẽ có giá trị thay thế hoàn toàn cho việc xuất trình giấy tờ bản giấy.
Dự thảo đề ra một lộ trình chi tiết để đưa Nghị quyết vào cuộc sống, chia làm các giai đoạn:
Giai đoạn chuẩn bị (01/11/2025 - 30/11/2025): Rà soát các quy định pháp luật, ban hành hướng dẫn kỹ thuật và chuẩn bị hạ tầng.
Giai đoạn thí điểm (01/12/2025 - 31/12/2025): Triển khai thí điểm tại 5 tỉnh, thành phố đại diện cho các vùng miền có hạ tầng công nghệ tốt.
Giai đoạn nhân rộng toàn quốc (Từ 01/01/2026): Áp dụng quy trình mới trên toàn quốc đối với các trường hợp đã có đủ dữ liệu số hóa.
Giai đoạn hoàn thiện và đánh giá (Quý IV năm 2026): Bộ Công an chủ trì tổng kết, đánh giá và báo cáo Chính phủ, đề xuất hoàn thiện các quy định pháp luật liên quan.
Để đảm bảo việc triển khai được thuận lợi, Bộ Công an đã gửi công văn lấy ý kiến của các bộ, ngành liên quan và đề nghị gửi phản hồi trước ngày 15/10/2025.
Đề xuất này nếu được thông qua và triển khai hiệu quả sẽ là một bước tiến lớn trong cải cách thủ tục hành chính, mang lại lợi ích trực tiếp cho người dân và doanh nghiệp, đồng thời là một minh chứng rõ nét cho quyết tâm xây dựng Chính phủ số tại Việt Nam.